„Polska Mówi” odwiedza Laboratorium akustyczne . Tak brzmiąca nazwa przywodzi na myśl jednostkę jakiegoś uniwersytetu lub akademii muzycznej. Ale jak się okazuje, Laboratorium Akustyczne posiadają też PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Jadący pociąg równa się hałas. Choć regularna komunikacja kolejowa odbywa się na świecie już od prawie 200 lat, pod tym względem niewiele się zmieniło. Tak jak wtedy, tak i teraz w wyniku kontaktu kół pociągu z szynami powstają drgania, a te skutkują emisją hałasu do środowiska. Jak tłumaczą znawcy, na jego poziom wpływają: stan techniczny nawierzchni kolejowej, rodzaj, długość i stan techniczny taboru kolejowego, a także prędkość jazdy pociągów.
Coś w kwestii hałasu na torach jednak się zmienia. Badaniem jego poziomu zajmują się bowiem wyspecjalizowane jednostki, mające wpływ na to, że pociągi jeżdżą ciszej. Jedną z nich jest Laboratorium Akustyczne, od ponad roku działające przy PKP PLK.
Przy starych i nowych liniach
Wcześniej oczywiście Polskie Linie Kolejowe także zamawiały takie pomiary, tyle że u podmiotów zewnętrznych. Samodzielne prowadzenie części pomiarów oznacza oszczędności oraz pozwala na sprawne przygotowanie i uzyskiwanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Pracownicy PLK weryfikują dokumentację projektową inwestycji w zakresie zabezpieczeń akustycznych. Poza tym prowadzą i analizują pomiary hałasu oraz weryfikują szereg zleconych na zewnątrz analiz środowiskowych.
Dzięki własnym urządzeniom i wykwalifikowanym pracownikom Laboratorium szybko reaguje na prośby lokalnych społeczności skarżących się na hałas kolejowy. W 2016 r. wykonało 46 pomiarów hałasu przy liniach kolejowych, a w lutym bieżącego roku na wniosek mieszkańców w pobliżu stacji Warszawa Gdańska wykonano takie pomiary.
Takie badania są także prowadzone na planowanych do modernizacji liniach kolejowych (w 2016 r. m.in. w Katowicach i Chorzowie). PLK sprawdzają również poziom hałasu w trakcie i po zakończeniu inwestycji, np. na linii E30 na odcinkach Podłęże-Tarnów i Sędziszów Małopolski-Rzeszów. Poza tym Laboratorium Akustyczne opracowało tzw. mapę akustyczną dla ponad 1400 km linii.
Po co te badania?
– Laboratorium Akustyczne utworzone przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. umożliwia prowadzenie profesjonalnych pomiarów hałasu niezbędnych w trakcie procesu inwestycyjnego – mówi Ewa Makosz, dyrektor Biura Ochrony Środowiska PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. – Certyfikat Polskiego Centrum Akredytacji jest zapewnieniem ich rzetelności i sprawia, że wyniki badań są uznawane przez wszystkie instytucje. Ważnym zadaniem laboratorium jest również wykonywanie pomiarów i analizy hałasu dla linii kolejowych, po których przejeżdża powyżej 30 tys. pociągów w roku. Obecnie dotyczy to mniej więcej 1400 km linii, a PLK są zobowiązane do przeprowadzenia takich analiz cyklicznie co 5 lat – dodaje szefowa Biura Ochrony Środowiska.
Trzeba pamiętać, że również środowisku służą efekty pomiarów Laboratorium Akustycznego. Jednym z przykładów jest projektowanie i budowa ekranów akustycznych w najbardziej wrażliwych lokalizacjach. Obecnie ekrany przy liniach kolejowych zarządzanych przez PLK mają w sumie ok. 230 km i są m.in. na odcinkach: Warszawa-Skierniewice, Zielonka-Sadowne czy Swarzędz-Poznań. Polskie Linie Kolejowe mają już decyzję o uwarunkowaniach środowiskowych dla kolejnych 240 km. Powstaną one np. między Warszawą a Otwockiem oraz Skarżyskiem-Kamienną a Sędziszowem.
Czym jeszcze skutkują badania Laboratorium? W celu zmniejszenia hałasu smarowaniem i szlifowaniem szyn, którym tylko w 2016 r. objęto 370 km torów oraz 1206 rozjazdów. Na liniach kolejowych powszechnie stosowane są również bezstykowe połączenia szyn, które generują mniejszy hałas.