Propolis nazwany naturalnym antybiotykiem, czyli po prostu kit pszczeli, lepka substancja żywiczna produkowana przez pszczoły. Jest on niezastąpioną bronią w walce z infekcjami. Czasami może jednak zaszkodzić… Polskamowi.pl podpowiada co trzeba wiedzieć na temat propolisu?

Propolis to mieszanina  substancji żywicznych zebranych z pączków niektórych drzew i krzewów oraz wydzielin gruczołów pszczelich. Pszczoły nauczyły się wykorzystywać substancje pokrywające pączki do swoich celów, zbierając je i znosząc do ula.Pszczoły używają propolisu  do wypełniania wszelkich nieszczelności  w ulu i pokrywają   cienką warstwą  jego wewnętrzne ścianki,  jak również regulują nim wielkość otworu przez który wlatują, zabezpieczając się na zimę. Na podstawie tej czynności pszczół można przewidywać jaka będzie zima. Pszczoły budują barierę propolisową tuż za otworem wejściowym do ula, taką „wycieraczkę”. Dzięki temu, każdy jego mieszkaniec musi przejść przez propolis jak przez matę dezynfekcyjną. Propolis jest również  naturalną barierę broniącą pszczoły przed inwazją drobnoustrojów i grzybów  w ulu. Pszczoły wykorzystują tu właściwości silnie bakteriobójcze i bakteriostatyczne propolisu. 

 W propolisie wykryto kilkaset różnorodnych związków chemicznych.   Jest on bardzo złożoną substancją bogatą w biologiczne czynne związki chemiczne, jak flawonoidy, związki fenolowe, kwasy aromatyczne, estry, substancje lipidowo-woskowe, aldehydy, kumarynę, sterole, enzymy kwasy tłuszczowe, a także białka, mikroelementy oraz  witaminy.

Dzięki działaniu synergistycznemu tych substancji propolis ma zdolność niszczenia bakterii, grzybów chorobotwórczych, wirusów i pierwotniaków. Właściwości farmakologiczne propolisu są bardzo korzystne dla zdrowia.

Wieloletnie doświadczenia wskazują, że propolis może być stosowany samodzielnie lub wspomagająco w leczeniu wielu chorób ogólnoustrojowych. Właściwości farmakologiczne propolisu umożliwiają miejscowe znieczulenie, regulację ciśnienia, wzmocnienie wydzielania żółci, odtruwanie wątroby, leczenie wrzodów i ran. 

Propolis ma korzystne działanie na układ oddechowy. Wykorzystywany jest on w profilaktyce grypy i przeziębień, przyspiesza powrót do zdrowia i zwiększa odporność organizmu. Badania kliniczne wykazały, iż stosowanie propolisu przy tych schorzeniach spowodowało u 75 procent pacjentów znaczną poprawę.

Ma on również zastosowanie w leczeniu chorób układu pokarmowego. Stosuje się go także w przypadku problemów stomatologicznych: w zapaleniu jamy ustnej, nadżerek, pleśniawek, aft i zapaleń dziąseł oraz paradontozy. Zaobserwowano, że propolis hamuje rozwój szczepów bakteryjnych odpornych na działanie antybiotyków.

Roztwór propolisu ma zastosowanie  w terapii wielu chorób dermatologicznych ze względu na swoje działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne. Propolis sprawdza się  w zwalczaniu grzybów, a w szczególności tych, które występują na rękach, palcach i paznokciach. Ponadto sprawdza się przy grzybicy jamy ustnej, a dokładnie likwiduje pleśniawki. Posiada on właściwości regenerujące tkankę, przyspieszające gojenie ran, uszkodzeń skóry oraz błon śluzowych, a także zapobiega zakażeniom. Kit pszczeli ma również korzystne działanie w przypadku odmrożeń, oparzeń, owrzodzeń i odleżyn.

Propolis może   być stosowany wspomagająco po zabiegach chirurgicznych, szczególnie w przypadku trudno gojących się ran pooperacyjnych. Co ważne zabezpiecza organizm przed zatruciem ołowiem, arsenem.

 W sprzedaży propolis jest dostępny w postaci grudek lub proszku, ale można też kupić gotowe preparaty zawierające propolis w postaci tabletek, granulatów,  wyciągów spirytusowych, aerozoli i  maści. Obecnie dostępnych jest wiele rodzajów, a każdy z nich działa trochę inaczej. Przy wyborze warto zwrócić uwagę na procentową zawartość propolisu w roztworze. Najlepiej wybrać preparat, który zawiera przynajmniej 7 procent propolisu. 

 Kit pszczeli ma różną aktywność, zależy to od jego składu chemicznego, roślin z jakich pochodzi oraz sposobu pozyskiwania przez pszczelarza. Pozyskuje się go przez zeskrobywanie z ramek, beleczek i oczyszczanie różnego rodzaju szpar w ulu. Jednak nadmierne pozyskiwanie może mieć ujemny wpływ na jakość produktu, ponieważ pszczoły nie mogąc nadążyć z produkcją zbierają różne substancje kleiste, a może to być nawet lepik, co  dyskwalifikuje wtedy ten produkt. 

 Kolejne zastosowanie kitu pszczelego to kosmetologia. Docenione tu zostały jego  właściwości nawilżające i wygładzające skórę. Wykorzystywany jest do produkcji takich preparatów, jak: maski, balsamy, kremy, toniki czy nawet pasty do zębów. Jest składnikiem niektórych kosmetyków kolorowych, np. pomadek.

Mimo szeregu zalet  propolisu trzeba pamiętać, że jest on silnym alergenem, a właściwie mieszaniną wielu alergenów. Do chwili obecnej wyizolowano i zidentyfikowano  30 substancji uczulających występujących w propolisie. W związku z tym niektóre osoby mogą być na niego uczulone. Reakcja alergiczna na propolis podawany doustnie występuje co prawda rzadko, ale trzeba pamiętać o takim ryzyku.